Anksiyete Belirtileri Nelerdir? Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Aniel Psikoloji
9 Eki
2 dakikada okunur

Anksiyete, çağımızın en yaygın ruhsal zorluklarından biridir. Bazen sadece “kaygı” olarak adlandırılsa da anksiyete, kişinin düşüncelerini, duygularını ve bedensel tepkilerini yoğun şekilde etkileyen bir durumdur. Günlük yaşamda hafif kaygı normaldir; ancak anksiyete belirtileri sürekli hale geldiğinde, yaşam kalitesini ciddi biçimde düşürür. Bu yazıda anksiyetenin belirtilerini, nedenlerini ve tedavi yollarını ele alacağız.

Anksiyete Belirtileri

Anksiyetenin belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterse de en yaygın işaretler şunlardır:

Sürekli endişe ve huzursuzluk
Çarpıntı, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi
Aşırı terleme, titreme
Dikkat dağınıklığı, odaklanma güçlüğü
Uyku sorunları (uyuyamama ya da sık uyanma)
Kas gerginliği, baş ağrısı, mide sorunları
Aşırı tetikte olma, kötü bir şey olacak hissi
Sosyal ortamlardan kaçınma veya yalnız kalma korkusu

Klinik açıdan tanı için belirtilerin en az altı ay boyunca yoğun şekilde görülmesi önemlidir.

Anksiyete Türleri

Anksiyete farklı alt başlıklar altında ortaya çıkabilir:

Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB): Sürekli ve kontrol edilemeyen kaygı.
Sosyal Anksiyete (Sosyal Fobi): İnsanlar arasında yargılanma ve küçük düşme korkusu.
Panik Bozukluk: Ani ve yoğun panik ataklarla seyreden durum.
Fobiler: Belirli bir nesne ya da duruma karşı aşırı korku.
Ayrılma Anksiyetesi: Sevdiklerinden uzak kalma korkusu.

Anksiyetenin Nedenleri

Anksiyetenin oluşumunda tek bir sebep yoktur. Farklı etkenler bir araya gelir:

Biyolojik Faktörler: Genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler.
Psikolojik Faktörler: Çocukluk travmaları, mükemmeliyetçilik, düşük özgüven.
Sosyal Faktörler: Yalnızlık, yoğun iş/akademik baskı, ekonomik zorluklar.
Yaşam Olayları: Kayıp, ayrılık, taşınma gibi stresli süreçler.

Anksiyete ve Beyin: Nöropsikolojik Bakış

Amigdala: Tehlike algısını abartarak kaygıyı tetikler.
Prefrontal Korteks: Mantıklı düşünme ve karar vermede rol alır; işlevi zayıfladığında kaygıyı denetleyemez.
Hipokampus: Anıların duygusal tonunu işler; travmatik anılar burada yoğun etki bırakabilir.

Bu nedenle anksiyete sadece “zihinsel” değil, aynı zamanda “nörobiyolojik” bir temele de dayanır.

Günlük Hayatta Anksiyetenin Etkileri

İş/okul performansı: Verimlilik düşer, erteleme artar.
İlişkiler: Tahammül azalır, yanlış anlaşılmalar çoğalır.
Beden: Bağışıklık sistemi zayıflar, kronik ağrılar gelişebilir.

Ne Zaman Destek Almalı?

Belirtiler 6 aydan uzun sürüyorsa
Günlük işlevselliği engelliyorsa
Panik ataklar yaşanıyorsa
Uyku ve beslenme ciddi bozulduysa

Profesyonel destek almak gerekir.

Anksiyete Değerlendirmesi ve Testler

Beck Anksiyete Ölçeği (BAI)
Hamilton Anksiyete Derecelendirme Ölçeği (HAM-A)
D2 Dikkat Testi, MOXO Testi (özellikle dikkat & kaygı birlikteliğinde)

Testler tanı koymaz; uzman değerlendirmesine destek olur.

Anksiyete Tedavisi ve Psikolojik Destek

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Negatif düşünceleri tanıyıp değiştirmeyi öğretir.
Maruz Bırakma Terapisi: Kaçınma davranışlarını azaltır.
EMDR: Travmatik anıların duygusal yükünü hafifletir.
Mindfulness & Nefes Egzersizleri: Beden farkındalığını artırır.
İlaç Tedavisi: Psikiyatrist kontrolünde, gerekli durumlarda.
Yaşam Tarzı Düzenlemeleri: Uyku hijyeni, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme.

Aniel Psikoloji’de Yaklaşımımız

Aniel Psikoloji’de anksiyete sorunlarına bütüncül bir yaklaşım benimsiyoruz.

İlk görüşmede kapsamlı değerlendirme yapılır.
Danışanın ihtiyaçlarına göre BDT, EMDR, psikodinamik ya da hipnoterapi teknikleri kullanılır.
Zonguldak’ta yüz yüze ve online seans seçenekleri sunulur.